Selecteer een pagina

Leder is het materiaal bij uitstek om boeken mee te bekleden. Men heeft altijd verschillende soorten leer gebruikt, afhankelijk van het soort binding of tijdsperiode. Tegenwoordig wordt vooral geitenleer en in een enkel geval schapenleer of perkament gebruikt.

Voor de boekbinderij worden speciaal plantaardig gelooide huiden gebruikt, die de juiste stevigheid hebben. Leer is te koop in verschillende categorieën, al naar gelang de beschadigingen van de huid (merken, littekens). Het wordt verkocht per vierkante voet, een maat die meestal aan de achterkant staat vermeld. De huid heeft twee zijden: de buitenzijde is het meest compact; de binnenzijde, de vleeszijde genaamd, is meer fluweelachtig.

Aan de vleeszijde wordt de huid geschalmd of uitgedund, zodat het gemakkelijker te verwerken is als je een boek wil overtrekken.

Geitenleer

Dit is leer van de beste kwaliteit met een compacte vleeszijde en de buitenzijde heeft een nerf. Je kan het in vele kleuren en afwerkingen kopen, zowel met natuurlijke als met kunstmatige nerf. Het meest gebruikte type leer bij boekbinden is segrijn; dat is eersteklas kwaliteit, met een fijne nerf en het is zeer soepel.

Er wordt ook marokijn gebruikt, geitenleer uit Marokko, dat heeft een grovere nerf dan de Europese. Tegenwoordig noemt men alle geitenleer met grove nerf marokijn. Het is een gewaardeerde leersoort voor antieke bindingen.

leernerf afbeelding uit "kneep en binding"

Lams- of schapenleer

Van de gelooide huid komt een poreuze, slappe en weinig sterke leersoort. Het leer wordt bij het boekbinden gebruikt omdat het goedkoop is en omdat het zich leent voor verschillende afwerkingen en verfmiddelen. Het is nochtans moeilijk uit te dunnen en te vergulden. Het kan geverfd worden met ijzeroxide om boomvormen te creëren (Spaanse stijl). Het kan ook met heldere kleuren, meestal rood, groen, blauw en bruin, gemarmerd worden (Valenciaanse stijl).

Kalfsleer

Kenmerkend voor kalfsleer is de gladde buitenkant met nauwelijks een nerf. Het werd vroeger veel gebruikt bij het boekbinden en om die reden ook nu nog bij het restaureren. Gelooide kalfshuid wordt vaak gebruikt in de natuurlijke kleur.

haarpatroon afbeelding uit "kneep en binding"

Perkament

Dit komt van de huid van een lam, een geit of een koe die gelooid is met kalk. De fijnste perkamentsoort noemt men velijn en was oorspronkelijk afkomstig van ongeboren dieren. Dit materiaal is zeer moeilijk te bewerken, vooral vanwege de veranderingen als reactie op wisselende vochtigheidsgraden.

Suède

Oorspronkelijk was het de gelooide dierenhuid, maar tegenwoordig wordt hiermee de vleeszijde bedoeld. Het wordt vooral gebruikt als materiaal voor schutbladen of om de binnenkant van foedralen mee te bekleden.

suede leer

Pin It on Pinterest